 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
| ESBELLİ EVİ IN THE PRESS & WEB |
AD "art + decor" tasarım + mimarlyk + sanat dergisi Mayıs 2003 Yazan: Sevda Barandır Fotoğraflar: Serdar Şanlı SERİN KAYANIN SICAK KONUKSEVERLİĞİ Dünyanın en ilginç bölgelerinden biridir Ürgüp. Yüzyıllar öncesini adeta bugün gibi yaşatır ziyaretçilerine, rüzgârın yonttuğu peribacaları, kolayca genişletilebilen kaya evleri, bu evleri birbirine bağlayan gizli geçitleri, yeraltı mağaraları, dehlizleri, koridorlarıyla...Ürgüp'ün kaya evlerinden oluşan ilk mahallelerinden biri de , adının anlamı bilinmeyen Esbelli. Ancak doğal çevresiyle şiirsel bir ahenk kuran bu evler sade mi sade, serin mi serin...Sokaktan bakınca dingin birer taş kutu gibi gözüküyorlar,ama eşiğinden beriye geçmeye görün, taş serinliğiyle inatlaşan bir insani sıcaklıkla karşılıyorlar. Tıpkı, kaya evlerini biraraya getiren, sıcak konukseverliğin serin Esbelli Evi'ndeki gibi. Hukuk okuyup avukatlık yapmayan Süha Ersöz, 1987'de Akşehir'den Ürgüp'e, Turizm Bürosu'na gönüllü olarak çalışmaya geldiğinde tanışmış evin o zamanki sahipleri Belçikalı karı-koca ile. ‘ Ben de böyle bir ev alabilseydim' diye düşünürken, Belcikalilar'dan evi satacaklarına dair bir haber almış. Başlangıçta bahar ve yaz aylarını geçirmek için bir tatil evi gibi düşlemiş burayı. Ancak oda sayısının çokluğu, gönlünde kök salan turizm aşkıyla dünya insanını konuk etme isteği, butik otelciligi düşündürmüş. Esbelli otel olmasına otel ama, ayni zamanda Süha'nin da özel konutu. Yılın belli dönemlerini geçirecekleri dinlenme evi hayali de böylece gerçeğe dönüşüyor.  Evi satın almakla işin bitmediğini söylüyor Ersöz. Zorunlu ekleme ve büyütmeler birbirini izlemiş. ‘Kapadokya'da kat mülkiyeti gibi bir sistem var. Bir evin ustu birine aitse alti da başkasına ait olabiliyor. Evlerin sınırlarını çizgiyle çizemiyorsunuz.' Nasıl yani demeyin, doğanın ve geleneksel kent dokusunun uyulması kaçınılmaz emri bu : Bir evin alt katı sizin, üstü başkasının olabilir. Kayanın derinliğine dalarsanız eğer, karşınıza çıkacak, üstünüze denk düşecek komşunuza da saygı göstermeye mecbursunuz tabii : ‘Üç evin arasında sıkışmış iki ayrı ev vardı, satın almak zorunda kaltik. Bugün ise beş dönümlük bir alan içinde on odalı bir yapı kompleksine ulaştı Esbelli.'Restorasyon çalışmasını bizzat yürütmüş Süha! Kapısını çaldığı hiçbir mimar o güne kadar bu tür bir çalışma yapmamış. Ersöz'ün önüne gelen çözümler de yöre mimarisine aykırı düşünce, kendi basina restarosyana baslamis ve yoredeki en uygun yenilemeye de böylece imza atmış. Yörenin geleneksel mimarisine ve evin özüne sadık kalan yenileme çalışmasında yörenin kendi taşı ve taş işçileri rol almış doğal olarak. Müdahale edılmezse yıkılacak durumdaki evler berkitilmiş, neme karsi izolasyon yapilip ic yüzleri temizlenmiş. Ardından kemerlerin desteklenmesine geçilmiş. SADELİĞİN GÜCÜNE SIĞINAN SERİN MEKANLAR  Kapadokya'daki ilk yerleşmeler kayalarda gelişiyor, sonra kaya evler giriyor insanoğlunun hayatına. Kemerli taş yapılar, ahşap örtülü evler geliyor sonra gündeme. Esbelli Evi'nin evrimi de benzer bir seyir izliyor. Kemerli yapıların birinde Ersöz ve annesi konaklıyor. Diğerinde ise oturma odası, mutfak, kahvaltı odası, ofis gibi bölümler bulunuyor. Holdeki taş merdivenden terasa çıktığımızda gördüğümüz manzara karşısında, ‘ bu görüntüyle tanışan herkes tüm tereddütlerini eşiğin dışında bırakır' diyorsunuz. Taş avlulara ve kaya odalara ulaştıran merdivenler, koridorlar, koridorlara açılan odalar organik bir yapının elemanları gibi. Esbelli'nin yamaca oturan, teraslı bir planı var. Yan yana ve iç içe altı evden oluşuyor, her ev ise bir avluya sarılıyor. Avluların kimi iki, kimi dört odayı buluşturuyor. Tüneller ve küçük sahanlıklarda buluşan odaların kimi kayadan oyma kimi kemerli kimi de peri bacası oyuğunda.... Odaların eşyası bu özgün dokunun öteden beri burada var olan parçaları gibi. : Ankara Saman Pazarı ve Horhor'dan antika parçalar, gardrop ve komodinler, ferforje döküm karyolalar, özenle seçilmiş eski ve yeni kilimler... Yazları serin kışları sıcak bir ortam sunan taş odaların her birinde farklı ayrıntılar göze çarpıyor. Birinde ocak-şömine, diğerinde taş sedir, herbirinde çok amaçlı nişler... ıç mekânları kadar gölgelikli eyvanlarıyla da kucaklıyor konuklarını Esbelli. ıki büyük terastan büyüğüne giriş bölümünden ulaşılıyor ve Ürgüp manzarasını kesintisiz izleyebiliyorsunuz. Diğeri mutfakla bağlantılı kahvaltı terası. Eski planda var olan tandır odalarının kayaya oyulmuş bacaları, aydınlatma ve havalandırma işlevlerini görüyor. Odaları birbirine bağlayan geçitlerden biri de böyle bacadan sızan günışığı ile aydınlanıyor. Eskiden ahır olan bir peri bacası ise yazarları ve büyük elçileri ağırlıyor artık. |
Home Page | About Us | Reviews of our Guests Comments in the Guidebooks | Esbelli Evi in the Press & Web | E-Mail Us |
